Zabytki

 

Najstarsza część zamku w Mosznej jest odbudowanym pałacykiem o barokowych XVIII - wiecznych formach. Dwa boczne skrzydła powstały później. Plan zamku układa się w nieregularny kształt litery U, przy czym skrzydła boczne, dołączone od wschodu i zachodu do środkowej części pałacu, głęboko wchodzą w stronę parku, ujmując z obu stron taras z ozdobną balustradą i reprezentacyjnymi lustrzanymi schodami.

Tę bardzo oryginalną budowlę, wieloskrzydłową z reprezentacyjnymi wnętrzami, basztami i tarasami, charakteryzuje rzadko spotykany rozmach. Dominującą cechą zamku jest jego asymetria i nieregularność oraz trudna do uchwycenia kompozycja przestrzenna oparta na tzw. addytywności czyli dodawaniu poszczególnych elementów architektonicznych. Budowla przypomina wyglądem malowniczy i tajemniczy zarazem średniowieczny zamek.

 

Pałac otacza wspaniały park uznany za zabytek kultury. Ma on obecnie 39 ha powierzchni. Rośnie w nim 13 dębów szypułkowych (ich wiek: 300-350 lat) i dwie sosny wejmutki (wiek 120 lat). Zachowany do dziś kanał wzorowany na holenderskich i francuskich otoczony jest aleją lipową, której wiek ustalono na ok. 200 lat. W parku urzeka swym pięknem czterorzędowa aleja kasztanowa, a także sześciorzędowa aleja czerwonych dębów Park moszeński przecina wiele dróg i ścieżek. Do 1945 roku była tu droga wodna, wiodąca po okolicznych stawach i kanałach. Można było z łodzi oglądać zarówno park, jego ciekawą roślinność, a zwłaszcza piękne azalie, którymi do dziś szczyci się pałac i park w Mosznej. Nie ma tu ani płotów, ani innych ograniczeń, park łączy się bezpośrednio z okolicznymi lasami i polami. Wraz z zamkiem stanowi znakomity przykład połączenia architektury z przyrodą.

Strzeleczki

• Kościół parafialny p.w. św. Marcina - wzmiankowany po raz pierwszy w 1394 r., a w 1447 r. wymieniony w rejestrze świętoperza wśród parafii arcyprezbitariatu głogóweckiego. Kościół ten, najpierw drewniany, ulegał kilkakrotnie pożarom Obecny, murowany, późno barokowy, zbudowany został w 2 połowie XVIII w. być może z zachowaniem dolnej kondygnacji poprzedniego kościoła, późnogotyckiego.
• Cmentarny kościółek, gotycki.

 

• Plebania - I połowa XIX w.
• Stary wiatrak - XIX w.
• Kapliczka z XIX w. z ludową rzeźbą Chrystusa Frasobliwego.

Dobra

• Kościół - ufundowany w 1867 r przez żonę właściciela Dobrej, hrabinę Olgę Seherr-Thoss, murowany, neogotycki. Na zewnętrznej ścianie wmurowana płyta nagrobna rycerza Kaspra Rogowskiego (zm. 1611.) Płyta wykonana z kamienia, na niej płasko rzeźbiona postać, otoczona ośmioma kartuszami herbowymi.

 

• Park krajobrazowy z ruinami zamku - w parku krajobrazowym stworzonym w połowie XIX wieku przez Gustawa Meyra, twórcę ogrodów berlińskich, znajdują się ruiny pałacu, który niegdyś był siedzibą możnego rodu von Seherr- Thoss. W parku znajdują się liczne okazy starodrzewia, w tym 200 letni wiąz polny. Obecnie własność prywatna, w odbudowie.

 

Dziedzice

• Kapliczka z dzwonnicą - koniec XIX w.

 

 

Komorniki

• Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny - neogotycki, zbudowany przez proboszcza Zarubę, w znacznej mierze z funduszów zgromadzonych prze poprzednika ks. Jachnika. Świątynia powstała w roku 1890 w miejscu rozebranego starego kościoła. Przeniesiono do niej stacje drogi krzyżowej z poprzedniego kościoła.

 

• Kapliczka - zbudowana ok. połowy XIX w. Kwadratowa, sklepiona krzyżowo z wejściem zamkniętym półkoliście. Narożniki ujęte pilastrami, niski szczyt trójkątny, dach siodłowy.
  Kujawy

Kujawy

• Kościół parafialny pw. św. Trójcy - z XVI w., rozbudowany w stylu renesansowym. Świątynia wykona została z otynkowanego kamienia. Po rozbudowie przybrała formę trójnawową, bazylikową. Okna są tu półkoliste. Wejście do zakrystii jest także łukowate z żelaznymi drzwiami, okutymi w środku, z rozetą i starym zamkiem z 2 połowy XVI w. W prezbiterium znajduje się późnorenesansowa polichromia z XVI wieku, na sklepieniu dwa trąbiące anioły z Arma Christi. Kościół posiada drewniany, późnobarokowy ołtarz główny z 2 połowy XVIII wieku, renesansowa ambonę z końca XVI wieku. W świątyni znajdują się liczne zabytkowe przedmioty liturgiczne oraz brązowe lichtarze. Dużą osobliwością jest również rejestr zawartych małżeństw. Najstarsze wpisy pochodzą z XVI w. i dokonywane były w języku polskim i niemieckim.

 

• Zabytkowy zespół pałacowo-parkowy - pochodzi z przełomu XIX i XX wieku, obecnie stanowi własność prywatną.
  Łowkowice

Łowkowice

• Wiatrak - zbudowany w 1868 r. z cegły , otynkowany, o formie cylindrycznej i ścianie zwężającej się ku górze. Obiekt odrestaurowany został niedawno przez prywatnego właściciela.

• Kapliczka - zbudowana w XIX w., murowana, otynkowana, prostokątna, sklepiona krzyżowo. Szczyt trójkątny
• Krzyż przydrożny - ludowy, drewniany z rzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego i u dołu płaskorzeźbą Najświętszej Marii Panny.

 

Pisarzowice

• Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła - początki świątyni, wówczas pod wezwaniem św. Trójcy, sięgają końca XIII w. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1301 r. Niektóre części kościoła mogą pochodzić nawet z XIV w. Kruchta i kaplica zostały wzniesione około 1600 r. Kościół odnawiany był w 1784, 1858 i 1950r. Wczesnogotycka część kościoła posiada elementy renesansowe i barokowe, a zbudowana została z cegły i kamienia. Nad kruchtą jest szczyt pochodzący również z 1600 r. W kościele znajdują się zabytkowe przedmioty kultu: krucyfiks z 1 pol. XVI w., barokowa monstrancja z XVII w. W kościele wyróżnia się płyta nagrobna z 1580 roku starosty opolskiego i właściciela Pisarzowic, Mikołaja Lesoty. Jest to dzieło późnorenesansowe z kamienia z płaskorzeźbą rycerza. Wokół świątyni rozciąga się średniowieczny mur z kamienia.

 

• Pałac z połowy XVII w. - piętrowa bryła w stylu poźnobarokowym. Posiada okazałą dwubiegową klatkę schodową. Sień wyposażona jest w 6 czworobocznych filarów. Od strony północnej zlokalizowana jest pałacowa kaplica. Od południa ulokowany jest dwukondygnacyjny spichlerz, nakryty dachem naczółkowym.

Racławiczki

• Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny - ma XV wieczne tradycje.

Obecny został wzniesiony na początku XIX w. Elewacja zachodnia i wieża zostały przebudowane w 1913 roku. Znaczące remonty przeprowadzano w 1887 oraz w 1888 i 1952 r. W prezbiterium kościoła występuje sklepienie krzyżowe i sufitowe z fasadą. Na wieży znajduje się hełm baniasty z chorągiewką z datą 1913 r. Ołtarz i ambona mają charakter barokowy i pochodzą z I połowy XIX w. W kościele znajduje się także późnobarokowy obraz Matki Bożej z dzieciątkiem z XVIII w. Najstarszym elementem w świątyni jest dzwon, odlany w 1618 r. przez Adama Schrauba dla fundacji Johanna Tracusa. Jako zabytek figuruje również ambona z 1836 r i murowana kapliczka z 1 połowy XIX w. sklepiona krzyżowo.