Ochrona środowiska - informacje
Położenie gminy
Gmina Strzeleczki położona jest w środkowej części województwa opolskiego w odległości ok. 35 km na południe od Opola. Według podziału administracyjnego należy do powiatu krapkowickiego. Od zachodu Gmina Strzeleczki graniczy z Gminą Biała, a od południa z Gminą Głogówek. Od północy graniczy z Gminą Prószków, od wschodu z Gminą Krapkowice.
Gmina Strzeleczki ma charakter wiejski, w jej skład wchodzi 13 sołectw: Dobra z przysiółkiem Nowy Bud, Dziedzice, Komorniki z przysiółkiem Nowy Młyn, Kujawy, Łowkowice, Moszna z przysiółkiem Urszulanowice, Pisarzowice z przysiółkiem Buława, Racławiczki, Smolarnia z przysiółkiem Serwitut, Strzeleczki, Ścigów z przysiółkiem Kopalina, Wawrzyńcowice, Zielina.
Łączna powierzchnia gminy wynosi 118 km2, co stanowi ok. 27 % powiatu krapkowickiego oraz 1,25 % powierzchni województwa opolskiego.
Budowa morfologiczna i geologiczna terenu
Według regionalizacji fizyczno-geograficznej J. Kondrackiego (Geografia regionalna Polski, 2002 Warszawa: PWN ISBN 83-01-13897-1 ) Gmina Strzeleczki położona jest w następujących pokazanych na rysunku poniżej jednostkach.
OBSZAR: EUROPA ZACHODNIA
PODOBSZAR: POZAALPEJSKA EUROPA ŚRODKOWA
PROWINCJA: NIŹ ŚRODKOWOEUROPEJSKI
PODPROWINCJA: Niziny Środkowopolskie
Makroregion: Nizina Śląska
Mezoregion: Równina Niemodlińska i Kotlina Raciborska
Rysunek 2. Położenie Gminy Strzeleczki na tle mezoregionów
Źródło: www.upload.wikimedia.org (GNU Licencja Wolnej Dokumentacji)
Gmina Strzeleczki leży w zasięgu dwóch mezoregionów fizyczno-geograficznych, wchodzących w skład Niziny Śląskiej: Kotliny Raciborskiej (dolina rzeki Białej i obszar na południe od niej) oraz Równiny Niemodlińskiej (zalesiony obszar na północ od doliny Białej).
Wody powierzchniowe
Gmina Strzeleczki pod względem hydrograficznym położona jest w zlewniach III rzędu lewobrzeżnych dopływów Odry – Osobłogi i Prószkowskiego Potoku. Odwadnianie gminy odbywa się poprzez rzekę Osobłogę, Białą, Młynówkę (Browiniecki Potok), Rzymkowicką Strugę i Urszulanowicki Potok.
Wody podziemne
Teren gminy leży w obrębie dwóch Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP):
- GZWP 332 – Subniecka Kędzierzyńsko-Głubczycka, która zajmuje powierzchnię 1350 km2.
- GZWP 337 – Dolina Kopalna Lasów Niemodlińskich, która zajmuje powierzchnię 160 km2.
Rysunek 3. Położenie Gminy Strzeleczki na tle Głównych Zbiorników Wód Podziemnych województwa opolskiego
Źródło: Pobór wód w województwie opolskim w 2009 r. (wyniki ankietyzacji eksploatatorów ujęć wód podziemnych i powierzchniowych) – opracowanie WIOŚ Opole
Klimat
Termika
Według A. Szmucka obszar gminy leży w zasięgu nadodrzańskiego regionu pluwiotermicznego – w strefie najcieplejszej w województwie oraz jednej z najcieplejszych w Polsce.
Średnia temperatura roczna wynosi 8ºC, najzimniejszym miesiącem jest styczeń z temperaturą – 2,5ºC, najcieplejszym lipiec z temperaturą średnią 18,2 ºC. Dni z przymrozkiem oraz mroźnych jest średnio od 120 do 125. Dni zimowych z całodobową temperaturą poniżej 0ºC jest średnio 35, dni mroźnych z temperaturą minimalną poniżej – 10 ºC jest około 24, dni gorących o temperaturze maksymalnej powyżej 25 ºC jest około 30.
Okres wegetacyjny ( średnia dobowa temperatury powyżej 5 ºC) trwa 227 dni.
Wilgotność
Średnia roczna wilgotność powietrza – względna wynosi od 82-84 %.
Stosunki anemometryczne (wiatry)
Dynamika nawietrzna jest stosunkowo mała, średnia roczna prędkość wiatru wynosi 2,5 m/sek., występuje tu duża liczba dni bezwietrznych (cisze atmosferyczne – 15% roku). Dominują wiatry z kierunków południowych (18%) i zachodnich (16 – 18%).
Opady atmosferyczne
Opady atmosferyczne, mierzone na stacji meteorologicznej w Prószkowie wynoszą średnio w roku 630 mm, przy czym najniższe są w lutym (27 mm), najwyższe w lipcu (pow. 100 mm). W okresie wegetacji spada średnio 430 mm deszczu, tj. ok. 67% rocznej sumy opadów. Liczba dni z pokrywą śnieżną nie przekracza 54.
Gleby
Według danych z roku 2010, Gmina Strzeleczki zajmowała obszar 118 km² , co stanowiło 27 % powierzchni powiatu krapkowickiego.
Gmina nie wyróżnia się korzystnymi warunkami glebowymi. Przeważają różne typy gleb autogenicznych – brunatne (kwaśne i płowe), wykształcone z glin lekkich i średnich oraz piasków gliniastych ( występujące w środkowej i południowej cz. gminy oraz na bezleśnym obszarze na północny-wschód od Dobrej) oraz typ gleby autogeniczny – gleby bielicowe, wykształcone z piasków luźnych i słabo gliniastych (występujące w północnej, zalesionej cz. gminy, a także w pasie użytków rolnych wzdłuż południowego skraju kompleksu Borów Niemodlińskich). W dolinach rzecznych wykształciły się gleby hydrogeniczne – mady i gleby bagienne (mułowe i torfowe na torfowiskach niskich, bagienne obejmują odcinek Białej od zachodniej strony gminy do Strzeleczek oraz podmokłą cz. doliny Urszulanowickiego Potoku. Mady rzeczne występują w dolinie – Osobłogi i Browinieckiego Potoku).
Gleby o bonitacji I i II klasa zajmują 474 ha (9,3 %) gruntów ornych i 710 ha (48,3 %) w użytkach zielonych, pozostałe grunty określane są jako kategorii IVa, IVb.
Użytki rolne zajmują obszar 6594 ha, grunty orne ok. 5260 ha, lasy 4331 ha, a pozostała część to łąki – 1079 ha , sady – 4 ha oraz nieużytki – 801 ha (źródło: GUS 2010 r.).
Lasy
Znaczną część, bo aż 30% gminy zajmują lasy. Największym kompleksem leśnym są Bory Niemodlińskie, w których gospodarkę leśną prowadzi Nadleśnictwo Prószków, Opole i Tułowice. W 1988 r. kompleks Borów Niemodlińskich w całości został uznany za Obszar chronionego krajobrazu (OChK). Działanie to miało na celu zachowanie wyróżniających się krajobrazowo terenów o różnych typach ekosystemów.
Działalność gospodarcza na terenie tego kompleksu jest prowadzona w sposób nienaruszający stanu względnej równowagi ekologicznej systemów przyrodniczych w nim występujących. Obejmuje on obszar o powierzchni 48.189 ha, z czego 6.400 ha położonych jest w północnej części Gminy Strzeleczki (na północ od Dobrej, Strzeleczek, Racławiczek, Dziedzic i Smolarni).
Bory Niemodlińskie, jako część dawnej Puszczy Niemodlińskiej, zasługują na szczególne wyróżnienie z racji swojej wartości historycznej oraz odrębności biologicznej. To pozostająca część dawnej nieprzebytej puszczy, porastającej w średniowieczu Równinę Niemodlińską pomiędzy Odrą a Nysą Kłodzką. Przeważają tu lasy iglaste, w składzie gatunkowym dominuje sosna z domieszką dębu, świerka i brzozy. Są to lasy w całości uznane za ochronne, cenne przyrodniczo. Dodatkowo pełnią funkcję wodochronną oraz mają wysokie walory zdrowotne i rekreacyjne dla mieszkańców aglomeracji opolskiej, obfitujące w jagody (borówka czarna) i grzyby. Można tu spotkać takie zwierzęta jak: sarna, dzik, lis, kuna leśna, piżmak, zając, bażant, kuropatwa, gęś zbożowa, kaczka krzyżówka oraz słonka.